รายชื่อหนังสือดี 100 เล่ม ที่คนไทยควรอ่าน ประเภทบันเทิงคดี (FICTION)

398.9 ด846ค

เดชาดิศร, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยา. (2545). โคลงโลกนิติ. กรุงเทพฯ : เรือนปัญญา, 430 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : โคลงโลกนิติ เป็นวรรณกรรมประเภทคำสอน ในลักษณะของโคลงสุภาษิต คำว่า โลกนิติ (อ่านว่า โลก-กะ-นิด) แปลว่า ระเบียบแบบแผนแห่งโลก เนื้อหาในโคลงโลกนิติจึงมุ่งแสดงความจริงของโลกและสัจธรรมของชีวิต เพื่อให้ผู้อ่านได้รู้เท่าทันต่อโลกและเข้าใจในความเป็นไปของชีวิต พร้อมเป็นแม่แบบเพื่อให้ผู้อ่านได้ดำเนินชีวิตไปในทางที่ถูกต้องดีงามสืบไปโคลงโลกนิติมีความไพเราะเหมาะสมทั้งด้านรูปแบบและเนื้อหาปรัชญาสาระ ครบคุณค่าทางวรรณกรรม ทำให้เป็นที่แพร่หลายในหมู่คนทั่วไป บางท่านกล่าวยกย่องโคลงโลกนิติว่าเป็น อมตะวรรณกรรมคำสอน หรือ ยอดสุภาษิตอมตะ, ได้รับคัดเลือกจากกระทรวงศึกษาธิการให้เป็นบทอ่านในหนังสือแบบเรียนสำหรับนักเรียนนักศึกษาอยู่ทุกยุคสมัย และได้รับการจัดให้เป็นหนึ่งในหนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน

895.911 ศ192

ศรีทะนนไชย [สำนวนกาพย์]. (2501). [ม.ป.ท.] : โรงพิมพ์ไทยเขษม, 64 หน้า.   

บรรณานิทัศน์ : นิทานพื้นบ้านตลกขบขันที่เล่าสืบกันมาตั้งแต่สมัย อยุธยา ตัวละครเอกเป็นคนเจ้าปัญญามีไหวพริบปฏิภาณฉลาดแกมโกงเล่าเรื่องตั้งแต่กำเนิดศรีทะนนไชย ผ่าท้องน้อง ถูกไล่ไปอยู่วัด บวชเป็นสามเณร สึกออกมาขายขนม เผาเรือนนาย แขวนวัวไว้บนต้นตาลหลอกพระเจ้าแผ่นดินไปทอดพระเนตรเรือนทอง ขอที่ดินเท่าแมวดิ้นตาย ถูกสั่งประหารแต่รอดมาได้ หลอกพระเจ้าแผ่นดินลงไปในสระน้ำถูกจับใส่กรงเหล็กไปถ่วงน้ำแต่รอดมาได้ ไปค้าขายเมืองจีน กินผักบุ้งไต่ราว ท้าชกมวย ไปกินเมืองปักษ์ใต้ เสียรู้เณร ฯลฯ แต่งเป็นนิทานคำกาพย์ ประเภท กาพย์ยานี กาพย์สุรางคนางค์ และกาพย์ฉบัง ซึ่งจัดพิมพ์ครั้งแรกในสมัยรัชกาลที่ 5 โดยโรงพิมพ์หมอสมิธนับเป็นศรีทะนนไชยฉบับแรกที่มีการจัดพิมพ์และเป็นต้นแบบให้กับศรีทะนนไชย ฉบับต่อๆ มา พร้อมเรื่อง ธนญชัยบัณฑิต ซึ่งเป็นเรื่องชาดกนอกนิบาตสมัยกรุงศรีอยุธยา ที่เล่าเรื่องคล้ายกันกับศรีทะนนไชย

895.91109 ส721น

สิทธิ ศรีสยาม. (2533). นิราศหนองคาย วรรณคดีที่ถูกสั่งเผาผนวกนิราศหนองคาย. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : ส่องสยาม, 306 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : นิราศหนองคาย เป็นบันทึกประวัติศาสตร์ช่วยให้เข้าใจความหมายของคำว่า การยกทัพ การเกณฑ์ทัพ การพักพลรวมทั้งเส้นทางระหว่างเดินทัพก็ช่วยให้เห็นสภาพบ้านเมืองไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ทั้งสิ้นถึง 8 เดือน ใน นิราศหนองคายได้แสดงให้เห็นภาพแห่งความลำบากยากแค้นอย่างแท้จริงของกองทหาร ซึ่งต้องทนต่อความหนาวเหน็บ ความหิวโหย ไข้ป่าและฝนหนักได้ซาบซึ้งถึงความสัมพันธ์ระหว่างนายทหารกับพลทหาร ระหว่างทางร่วมรบในชะตากรรมเดียวกันนายทิมได้ใช้โวหารกวีอย่างธรรมดาที่สุดสำหรับนิราศหนองคาย แต่กลับทำให้เกิดมโนสำนึกถึงกองทัพไทยในทุกยุคทุกสมัยที่ผ่านมาแต่อดีตซึ่ง เคยผ่านสงคราม ไม่ว่าจะเป็นมูลนายหรือไพร่ ทาส ก็ล้วนแต่ได้ผ่านความยากลำบาก ความเสียสละ อดทนมาด้วยกันทั้งสิ้น

895.911 ช551ส

ชิต บุรทัต. (2520). สามัคคีเภทคำฉันท์. พิมพครั้งที่ 28. กรุงเทพฯ : กระทรวงศึกษาธิการ, 69 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : สามัคคีเภทคำฉันท์ดำเนินเรื่องโดยอิงประวัติศาสตร์ครั้งพุทธกาล ว่าด้วยการใช้เล่ห์อุบายทำลายความสามัคคีของเหล่ากษัตริย์ลิจฉวีกรุงเวสาลี แห่งแคว้นวัชชีเนื้อความนี้มีปรากฏในมหาปรินิพพานสูตรแห่งพระไตรปิฎกและอรรถกถาสุมังคลวิสาสินีโดยเล่าถึงกษัตริย์ในสมัยโบราณ ทรงพระนามว่า พระเจ้าอชาตศัตรูแห่งแคว้นมคธทรงมีอำมาตย์คนสนิทชื่อ วัสสการพราหมณ์ ทรงมีดำริจะปราบแคว้นวัชชี ซึ่งมีกษัตริย์ลิจฉวีครอบครอง แต่แคว้นวัชชีมีความเป็นปึกแผ่นและปกครองกันด้วยความสามัคคี พระเจ้าอชาตศัตรูปรึกษากับวัสสการพราหมณ์เพื่อหาอุบายทำลายความสามัคคีของเหล่ากษัตริย์ลิจฉวี โดยการแสร้งเนรเทศวัสสการพราหมณ์ออกจากแคว้นมคธ เดินทางไปยังเมืองเวสาลี แล้วทำอุบายจนได้เข้าเฝ้ากษัตริย์ลิจฉวี และในที่สุดได้เป็นครูสอนภาษาและศิลปวิทยาแก่ราชกุมารทั้งหลาย ครั้นได้โอกาส ก็ทำอุบายให้ศิษย์แตกร้าวกัน จากความแตกร้าวของเหล่ากุมาร จึงมีการไปฟ้องร้องบิดาของตนซึ่งเป็นกษัตริย์ จึงเกิดการแตกร้าวระหว่างกษัตริย์ไปด้วย จนเกิดการวิวาท และเป็นเหตุให้ความสามัคคีในหมู่กษัตริย์ลิจฉวีถูกทำลายลงเมื่อนั้น พระเจ้าอชาตศัตรูจึงได้กรีธาทัพสู่เมืองเวสาลี สามารถปราบแคว้นวัชชีลงได้อย่างง่ายดาย โดยวัสสการพราหมณ์เป็นผู้มาเปิดประตูเมืองให้แก่พระเจ้าอชาตศัตรู

895.912 ม113ม

มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ. (2544). มัทนะพาธา : ตำนานดอกกุหลาบ. กรุงเทพฯ : บันทึกสยาม, 173 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : มัทนะพาธา เป็นวรรณคดีที่ได้รับการยกย่องจากวรรณคดีสโมสรในด้านเป็นยอดบทละครพูดคำฉันท์ และยังได้รับเลือกให้เป็นหนึ่งในหนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่านประเภทบันเทิงคดี เป็นบทละครพูดคำฉันท์ 5 องก์ โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชนิพนธ์ขึ้นทั้งหมดด้วยพระองค์เองโดยไม่ได้อิงเนื้อหามาจากที่อื่น ทรงพระราชนิพนธ์ทั้งเริ่มและจบลงในปีพ.ศ.2466 เล่าเรื่องว่าด้วยตำนานเกี่ยวกับดอกกุหลาบและความเจ็บปวดจากความรักเนื้อเรื่องแบ่งเป็นสองภาค คือ ภาคสวรรค์ และภาคพื้นดิน

895.911 ค167ค

ครูเทพ. (2515). โคลงกลอน. กรุงเทพฯ : องค์การค้าครุสภา, 157 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นหนังสือที่ ใช้คำประพันธ์ครบทุกประเภท คือ โคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน คำประพันธ์ชุดนี้มี 3 เล่มเป็นเรื่องเกี่ยวกับพฤติการณ์ทั่วๆไปของสังคม ของชาติ และของโลกส่วนมากเกี่ยวกับการศึกษา เศรษฐกิจและการเมืองตามเหตุการณ์ในสมัยนั้นๆ เช่นเรือรบพระร่วงดอนเจดีย์ สงครามโลกศตวรรษที่ 24 การบินเยี่ยมอินเดีย ความมีความจนของประเทศ อั้งยี่ เกร็ดเรื่องภาษี เพลงกราวกีฬาแม้เมฆดำยังแรขอบน้ำเงิน ยิ้มเถิด เป็นต้น

895.912 น234บ

นราธิปประพันธ์พงศ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระ. (2515). บทละครเรื่องพระลอ. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : ศิลปะบรรณาคาร, 160 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ได้ทรงดัดแปลงลิลิต มาเป็นบทละคร ถือได้ว่า บทละครเรื่องพระลอ เป็นละครที่สนุกมากเรื่องหนึ่ง ใช้บทร้อง ผสมผสานกับบทเจรจา สลับกับบทประพันธ์ เป็นช่วงๆ บทร้องนั้น ทรงแต่งขึ้นอย่างประณีตได้อารมณ์ ถ้อยคำไพเราะ กะทัดรัด เพื่อใช้เป็นบทร้อง ในการแสดงบนเวที ทำให้ไม่ยืดเยื้อ ภาษาแต่ละตอน สอดคล้องกับอารมณ์ของเหตุการณ์ เป็นอย่างดี สมกับที่ยกย่องกันว่า ทรงเป็นเจ้านาย ที่มีความรอบรู้ทางอักษรศาสตร์ อย่างยอดเยี่ยม

895.911 อ782ข

อุชเชนี. (2544). ขอบฟ้าขลิบทอง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ผีเสื้อ, 240 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : "ขอบฟ้าขลิบทอง" เป็นหนังสือที่รวบรวมบทกวีที่เคยพิมพ์ครั้งแรกในนิตยสารสยามสาร ระหว่างปี พ.ศ.2495-2596 ต่อมาในปีพ.ศ.2499 สำนักพิมพ์ดวงกมลได้พิมพ์รวมเล่มครั้งแรก โดยรวมบทกวีที่เขียนระหว่าง พ.ศ.2489-2499 หลังจากนั้น ในปีพ.ศ.2516 ก็ได้พิมพ์ซ้ำอีกครั้งหนึ่ง เพิ่มบทกวีในระยะหลังจนถึงปี พ.ศ. 2514 และพิมพ์ซ้ำต่อมาในปี พ.ศ.2523 ต่อมาในปีพ.ศ.2532 สำนักพิมพ์กะรัตได้พิมพ์เพิ่มอีกครั้ง โดยเพิ่มบทกวีระหว่างพ.ศ.2521-2531 ไว้ด้วยนับเป็นฉบับสมบูรณ์ ในปีพ.ศ.2544 สำนักพิมพ์ผีเสื้อได้จัดพิมพ์รวมเล่มอีกครั้ง สาระสำคัญในบทกวี คือ เขารับรอง และยืนเคียงความรู้สึกของชนชั้นกลาง แต่ชนชั้นกลางของอุชเชนีนั้นมีลักษณะอยู่อย่างหนึ่ง ก็คือ เป็นชนชั้นกลาง ผู้เห็นคุณค่าของชนชั้นที่ต่ำกว่า เขาช่วยเหลือและยืนหยัดอยู่ด้วยกัน เธอมองเห็นคนจนผู้ซึ่งอาจก้าวเข้ามา หรือทลายลงไป จากการเคยเป็นชนชั้นกลางมาก่อน

895.911 น473ร

นายผี. (25--). เราชะนะแล้วแม่จ๋า. กรุงเทพฯ : คนหนุ่ม, 39 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นบทกวีประเภทฉันท์ ซึ่งผูกขึ้นเป็นเรื่องราวของ ชีวิตกรรมกรหญิงในโรงเลื่อยแห่งหนึ่งกับแม่และน้องชายของเธอเป็นเรื่องในทำนอง วีรสตรีสู้รบ เป็นการวาดภาพ วีรบุคคล ซึ่งเชิดชูการต่อสู้ของฝ่ายกรรมกร แม่ของกรรมกรหญิง เป็นแม่ ซึ่งนายผีสร้างขึ้นมา เพื่อแทนความหมาย ของแม่ในอุดมคติ เป็นสัญลักษณ์ ของความรัก อันเปี่ยมด้วย การเสียสละเพื่อส่วนรวม เป็นอุดมการณ์แรงกล้า ในยุคที่ความคิด และกระแสแห่งการปฏิวัติ กำลังรุนแรง แม่จึงเป็นฝ่ายปลุกเร้า และให้กำลังใจ ให้กรรมกรหญิง สลัดความโลเลสับสนเสีย ในวาระสุดท้าย น้องชายของเธอ ได้จบชีวิตลง ท่ามกลางความเศร้าโศกยิ่ง ค่ำแล้ว ในที่สุด ผีตากผ้าอ้อม ก็ย้อมฟ้าเป็นสีแดงดวงอาทิตย์จะลับโลก เช่นเดียวกับ ชีวิตน้อยๆ ที่ด่วนลาลับ ลงเสียแล้ว

809 ป749

เปลื้อง วรรณศรี กวีนักคิดนักเขียนนักสู้. (2539). กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ์, 190 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : งานบทกวี ของเปลื้อง วรรณศรี ส่วนใหญ่ เป็นกวีการเมือง หรือกวีเพื่อชีวิต กล่าวถึง ความไม่ยุติธรรมในสังคม และการต่อสู้ เพื่อสิทธิเสรีภาพ และความเสมอภาคของประชาชน มีเนื้อหาทำนองวิพากษ์วิจารณ์ การกดขี่ เอารัดเอาเปรียบ ปลุกใจประชาชน ให้ยืนหยัดต่อสู้ ที่มีลักษณะซ้ำซากอยู่บ้าง แต่มีหลายชิ้นที่เขียนได้อย่างเห็นภาพชัดเจน ได้อารมณ์ความรู้สึก ใช้คำง่ายๆ สั้นๆ สัมผัส และจังหวะที่กินใจ ไม่ว่าจะเป็นชื่อบทกวี เช่น เห็นอยู่แต่ผู้ยากเข็ญ, ใครไปจุดแสงไฟให้ดาวเด่น, ใช่น้ำตาข้าทาส, เพื่อชีวิตที่ดีกว่า หรือบางประโยค บางวรรค ที่เห็นภาพชัด มีจังหวะจะโคนที่ปลุกเร้าอารมณ์ ความรู้สึกสะเทือนใจ ในสภาพความเป็นอยู่ของสามัญชนที่ยากจน 

089.95911 ก325ร

กวีการเมือง. (2517). รวมบทกวีและงานวิจารณ์ศิลปะวรรณคดีของกวีการเมือง. [ม.ป.ท.] : [ม.ป.พ.], 216 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : กวีนิพนธ์ปฏิวัติในหนังสือเล่มนี้ เป็นการรวมผลงานของจิตร ภูมิศักดิ์ ที่เขียนขึ้นในระหว่างที่อยู่ในเรือนจำลาดยาว เนื้อหาของบทกวีสะท้อนให้เห็นถึง ความตื่นตัวทางการเมืองอย่างสูง ความเอาจริงเอาจังกับชีวิต ความมานะบากบั่นทุ่มเท และปณิธานอันแน่แนวเด็ดเดี่ยวชั่วชีวิตของจิตร เป็นชั่วชีวิตของการรับใช้งานปฏิวัติอย่างขยันขันแข็งเป็นชั่วชีวิตของการคัดคานจักรพรรดินิยมเผด็จการ และศักดินานิยม

895.911 ท199จ

ทวีปวร. (2539). จงเป็นอาทิตย์เมื่ออุทัย. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : มิ่งมิตร, 191 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นหนังสือที่รวมบทกวีในรอบสี่ทศวรรษของ “ทวีปวร” นับตั้งแต่ทศวรรษ 2490 จนถึงปัจจุบัน เนื้อหาสะท้อนชีวิตและทัศนะของทวีปวรต่อสถานการณ์ร้ายของบ้านเมืองที่เขาเผชิญ  เริ่มต้นจากความสงสัยหรือความไม่พอใจต่อระบบเผด็จการในทศวรรษ 2490 เป็นต้นมา และตามมาด้วยเหตุการณ์ความรุนแรงทางการเมือง การใช้อาวุธ และมีการฆาตรกรรมการเมือง ความไม่พอใจ เคียดแค้นสิ้นหวัง และพลังใจต่อการต่อสู้เคลื่อนไหวของประชาชน เป็นแรงบันดาลใจที่ทำให้บทกวีของเขาทุกชิ้นมีชีวิตชีวาเปี่ยมด้วยพลังมีความหนักแน่นองอาจแม้ในวันเวลาที่มืดมิด

895.911 อ493ก

อังคาร กัลป์ยาณพงศ์. (2513). กวีนิพนธ์ของอังคาร กัลยณพงศ์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ศึกษิตสยาม, 205 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : กวีนิพนธ์ของ อังคาร กัลยาณพงศ์ ได้รับคัดเลือกให้เป็นหนังสือดี 100 เล่มที่คนไทยควรอ่าน ประเภทบันเทิงคดี/กวีนิพนธ์และบทละครเป็นหนังสือที่รวบรวมบทกวีของ อังคาร กัลยาณพงศ์ อาทิ กราบพระรัตนไตร, ดูถูกศิลปะ, ปณิธานวิญญาณกวี, รักอักขระไทย, โลก,  แล้งวรรณคดี, กระทู้นเรศวร, กระทู้พม่า, อยุธยา, ศิลปอยุธยา, -แด่เสฐียรโกเศศ-นาคะประทีป ฯลฯ บทกวีของอังคารผาดโผนและแหวกแนว จนเป็นที่กล่าวขวัญ วิพากษ์วิจารณ์กันมาก โดยเฉพาะผู้เชี่ยวชาญด้านวรรณกรรม แนวจารีตนิยม

808.8 ร411ข

ราช รังรอง. (2537). ขอบกรุง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : แพรวสำนักพิมพ์, 325 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เล่มนี้เป็นหนังสือรวมงานเขียนกวีร้อยแก้วของ ราช รังรอง ในปีพ.ศ.2514 จัดพิมพ์เป็นครั้งแรก โดยสำนักพิมพ์ประพันธ์สาสน์ ที่ราช รังรอง เขียนขึ้นไม่มีใครเหมือน และไม่เหมือนใคร บทกวีของ ราช รังรอง ในขอบกรุง ช่วงแรกสะท้อนจิตใจอันดิ้นรนอยู่ระหว่าง อารมณ์รักใคร่กับการก้าวไปสู่ความสงบนิ่ง และความสำนึกในดุลยภาพของธรรมชาติ ช่วงหลังนับแต่ พ.ศ.2505 บทกวีหมุนเข้าสู่โลกร้อนเรื่อยๆ มีหลายสิ่งที่ปลุกวิญญาณของเขาให้กลายเป็นนักสู้ เขาวางอารมณ์อ่อนไหวลง และหันไปเลือกเอาความเคลื่อนไหวทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นปัญหาจากการรุกของอิทธิพล อารยธรรมตะวันตก ความแตกแยกในสังคม หรือกระทั่งปัญหาชนชั้น

808.81 น836พ 

เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์. (ม.ป.ป.). เพียงความเคลื่อนไหว. กรุงเทพฯ : ก.ไก่, 124 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : "เพียงความเคลื่อนไหว" บทกวีนิพนธ์ของ "เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์" ที่ได้รับรางวัลสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซี่ยน หรือรางวัลซีไรท์ ปีพ.ศ.2523 เนื้อหากล่าวถึงเหตุการณ์ 14 ตุลาคม พ.ศ.2516 ซึ่งขบวนการนักศึกษาประชาชนได้เรียกร้องรัฐธรรมนูญและขยายตัวเป็นการเคลื่อนไหวเพื่อความเป็นธรรมด้านต่างๆ เป็นบทกวีที่อ่านเข้าใจง่าย การใช้ถ้อยคำเร่งเร้าให้ตื่นตัวและเกิดความเคลื่อนไหวทางความคิด บางเรื่องเล่าชีวิตชนบท บางเรื่องว่าด้วยสงคราม บางเรื่องแสดงออกถึงอารมณ์ แนวคิด และทัศนคติต่อสังคม

นว อ587ล

อากาศดำเกิง รพีพัฒน์, ม.จ. (2524). ละครแห่งชีวิต. พิมพ์ครั้งที่ 26. กรุงเทพฯ : แพร่พิทยา, 411 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายที่เป็นเรื่องราวของผู้คนที่อยู่ในชนชั้นผู้ดีชนชั้นสูง ใช้ฉากทั้งในประเทศสยามและต่างประเทศหลายประเทศ ตัวละครเป็นคนไทยและชาวต่างชาติ ตัวเอกของเรื่องคือ วิสูตร ศุภลักษณ์ ณ อยุธยา

294.3375 ส893ก

เสฐียรโกเศศ และ นาคะประทีป. (2520). กามนิต. กรุงเทพฯ : ศึกษิตสยาม, 505 หน้า.   

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายมีแก่นอันเป็นคุณค่าของเรื่องคือ ความรัก ความทุกข์จากรัก และดับทุกข์ด้วยธรรมะ

นว ว912ด

เวทางค์. (ม.ป.ป.). ดำรงประเทศ. กรุงเทพฯ : พานิชศุภผล, 252 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นจินตนิยายที่เสนอปรัชญา การเมืองในแนวธรรมาธิปไตย เนื้อหาสาระและบทสนทนาของตัวละครสำคัญชี้ให้เห็นเด่นชัดว่าจุดมุ่งหมายของรัฐหรือการปกครองคือธรรมะเป็นการปกครองโดยธรรมเพื่อความเป็นธรรมของราษฎร

นว ช821ผ

โชติ แพร่พันธุ์. (2498). ผู้ชนะสิบทิศ. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ : ผดุงศึกษา, 564 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายอิงพงศาวดารพม่าและไทย อิงอย่างนวนิยายทั้งหลายคือไม่ถือภูมิศาสตร์ หรือกาลเวลาอย่างเข้มงวด มีเนื้อหาประโลมโลกขนาดยาว เริ่มด้วยเค้าความจริงจากประวัติศาสตร์พม่ามหาราชพม่าพระองค์หนึ่ง มีพื้นกำเนิดเป็นสามัญชน จากนั้นสร้างเรื่องให้แม่ของตัวเอกคือจะเด็ด เป็นพระนมลูกหลวง ฉากของเรื่องมีสามเมืองใหญ่ที่ถูกผูกเหตุการณ์เกี่ยวเนื่องกัน ด้วยการเมือง การรบ ความรัก และความแค้น

นว ด263ห

ดอกไม้สด. (2505). หนึ่งในร้อย. กรุงเทพฯ : แพร่พิทยา, 742 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายคลาสสิกของไทยอีกเรื่องหนึ่งที่ดีทั้งในแง่เนื้อหาที่สะท้อนชีวิตและสังคมในสมัยนั้น ตัวละครเด่นในเรื่องเป็นพระเอกแบบนิยายไทยในยุคหลัง 2475 เป็นผู้ชายแบบสุภาพบุรุษที่เสียสละ มีความคิดแบบชาตินิยม กึ่งเสรีนิยม มีวุฒิภาวะ ใจกว้าง มีความเป็นธรรม
 

นว ม962บ 

ไม้ เมืองเดิม. (2543). บางระจัน. กรุงเทพฯ : ไพลินสีน้ำเงิน, 224 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายเชิงประวัติศาสตร์ วีรกรรมของชาวบ้านบางระจันในการสู้รบกับพม่าข้าศึกจนตายหมดทุกคนท่ามกลางความขลาดเขลาและเห็นแก่ตัวของชนชั้นปกครอง ในส่วนเนื้อหาสามารถสร้างวีรบุรุษของชาวบ้านบางระจันให้มีชีวิตชีวาขึ้น โดยเฉพาะฉากสุดท้ายที่ชาวบ้านบางระจัน สู้ตายหมดทุกคน แต่ละชีวิตล้มลงด้วยดาบพม่า

นว ก111ห

ก. สุรางคนางค์. (2512). หญิงคนชั่ว. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ : บำรุงสาส์น, 464 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยาย ที่นำเสนอเส้นทางชีวิตของหญิงสาวชาวบ้านนอกถูกหลอกมาขายเมืองกรุง ในสมัยนั้นการที่หญิงถูกล่อลวงจากหมู่บ้านมาขายตัวเป็นเรื่องใหญ่ เป็นเรื่องขายหน้าของพ่อแม่ญาติพี่น้อง โดยผ่านตัวละครชื่อรื่น เธอถูกหลอกไปขาย รื่นเองรู้สึกว่าเธอไม่อาจกลับไปเป็นหญิงชาวนาเช่นเดิมได้อีก เพราะถูกตราหน้าว่าถูกหลอกเข้ากรุง แสดงให้เห็นว่าเส้นศีลธรรมเวลานั้นเป็นเส้นที่เด็ดขาดและรุนแรง

นว ป111พ

ป. อินทรปาลิต. (2527). พล นิกร กิมหงวน. กรุงเทพฯ : ผดุงศึกษา, 152 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : พล นิกร กิมหงวน หรือสามเกลอ เป็นหัสนิยาย ที่มีหลายตอนเนื้อหาออกไปแนวสนุกสนานครื้นเครง หยอกล้อกันไปมา

นว ส157ป

สด กูรมะโรหิต. (2516). ปักกิ่งนครแห่งความหลัง. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ : แพร่พิทยา, 776 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นเรื่องของความรักที่เน้นในเรื่องความเสียสละ โดยไม่ต้องเอาอารมณ์เป็นใหญ่ ฉากที่นำมาประกอบซึ่งเป็นเหตุการณ์จริงของประวัติศาสตร์ช่วงหนึ่งที่ผู้เขียนได้สัมผัสคือ ภาวะสงครามกลางเมืองที่ประเทศกำลังถูกรุกรานจากศัตรูภายนอกและการต่อสู้ภายในระหว่างขบวนการประชาชนที่ต้องการปลดปล่อยประเทศให้เป็นเอกราชจากต่างชาติและแอกของชนชั้นปกครองที่เป็นนายหน้าของต่างชาติ ซึ่งส่งผลให้ตัวเอกในเรื่องต้องลี้ภัยการเมืองมาอยู่ในประเทศจีน

นว ร111บ

ร. จันทพิมพะ. (ม.ป.ป.). บนหลุมศพวาสิฏฐี-เราลิขิต. [ม.ป.ท. : ม.ป.พ.], 666 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายกล่าวถึงหญิงที่ยังยึดถือความรักเป็นสิ่งบังคับบัญชาชีวิตอันใหญ่ยิ่งเสมอ

นว น634ม 

นิมิตมงคล นวรัตน์, ม.ร.ว. (2513). เมืองนิมิตและชีวิตแห่งการกบฏสองครั้ง. พระนคร : อักษรสัมพันธ์, 448 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายโรแมนติกกึ่งสมจริง แทรกความรู้และทัศนะทางชีววิทยา สังคมวิทยา จิตวิทยา เศรษฐกิจและการเมือง ซึ่งเป็นความรู้ใหม่สำหรับคนไทยในยุคนั้น

นว อ111ม

อ. ไชยวรศิลป์. (2543). แม่สายสะอื้น. กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย, 369 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นเรื่องเล่าที่เกี่ยวข้องกับดินแดน ชนชาติ และชาวภาคเหนือเป็นการดำเนินชีวิตไม่ว่าจะเป็นวิธีไปมาติดต่อการทำมาหากิน พิธีกรรม งานฉลอง ขนบประเพณี ลมฟ้าอากาศ การเรียนรู้เรื่องราวเช่นนี้ อาจช่วยปลูกฝังความรู้สึกรักท้องถิ่นหรือการเคารพในเกียรติยศ ศักดิ์ศรีของกันและกันระหว่างถิ่นต่างๆ

นว ด449พ

ดาวหาง. (2495). พัทยา. กรุงเทพฯ : ประชาช่าง, 595 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายสะท้อนให้เห็นสภาพการเมือง สังคมไทยในสมัยหลังสงครามได้หลายด้านทั้งการ หวาดกลัว ลัทธิคอมมิวนิสต์ และการที่รัฐบาลใช้วิธีการจัดตั้งยุวชนทหารตามแบบพาสซิสม์ การพัฒนาเศรษฐกิจแบบสมัยใหม่ ซึ่งปะทะกับวิถีชีวิตดั้งเดิมและวิถีชีวิตแบบชาวพุทธ

นว ศ242ผ

ศรีรัตน์ สถาปนวัฒน์. (2532). แผ่นดินนี้ของใคร. นนทบุรี : สายไท, 213 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายเรื่องราวเกี่ยวกับความฝันของชนชั้นกลางที่ฝากกำแพงชนชั้นไปสร้างครอบครัวในชนบท แต่กลับกลายเป็นฝันสลายหมดสิ้น เพราะถูกกดขี่จากข้าราชการเลวๆ ในยุคนั้น เขาทั้งสองหนีจากความไม่เสมอภาคทางชนชั้นจากสายตาดูหมิ่นดูแคลน จากกรอบประเพณีล้าสมัยที่ปิดทางของเขาจากเมืองหลวง แต่กลับเผชิญกับอำนาจเถื่อนไม่เพียงแต่ทำร้ายจิตใจ แต่กลับเป็นอันตรายรุนแรง พนันกันถึงชีวิตและผลสุดท้ายก็คือ ความตายและความสูญสิ้นไม่มีเขตแดนแผ่นดินที่ใฝ่ฝัน

294.38 ย721ม

แย้ม ประพัฒน์ทอง. (ม.ป.ป.). มหาบัณฑิตแห่งมิถิลานคร. พระนคร : อักษรสัมพันธ์, 2 เล่ม.

บรรณานิทัศน์ : มหาบัณฑิตแห่งมิถิลานคร เป็นส่วนหนึ่งของทศชาติเป็นชาดกเรื่องการบำเพ็ญบารมีในสิบชาติสุดท้ายอันสำคัญของพระโพธิสัตว์ นับเป็นชาติที่ 5 ที่เสวยชาติเป็นพระมโหสถผู้ยิ่งด้วยบารมีทางปัญญา กล่าวถึงปัญญาแห่งมโหสถแต่เด็กจนรับราชการกับพระเจ้าวิเทหราช ตลอดถึงการทำสงครามกับพระเจ้าจุลนีจนกระทั่งมโหสถไปรับราชการอยู่กับพระเจ้าจุลนี

นว ส917ป

เสนีย์ เสาวพงศ์. (2544). ปีศาจ. กรุงเทพฯ : มติชน, 270 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายแนวเพื่อชีวิตเป็นการต่อสู้ระหว่างความเชื่อในสังคมเก่าหรือสังคมของผู้รากมากดีกับสังคมใหม่หรือสังคมเสรีที่เชื่อในสิทธิเสรีภาพ ความเท่าเทียมกันของคนในสังคม คำว่าปีศาจถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ของความจริงที่หลอกคนในสังคมเก่าและในขณะเดียวกันปีศาจตนนี้ก็ไม่ยอมสยบให้กับความฉ้อฉล ความเอารัดเอาเปรียบ ที่มีอยู่ในสังคมใหม่เช่นกัน

นว ค521ส

คึกฤทธิ์ ปราโมช, ม.ร.ว. (2518). สี่แผ่นดิน. พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ : ก้าวหน้า, 2 เล่ม.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายให้ความรื่นรมย์ การสะเทือนความรู้สึกให้ความรู้และทัศนะเกี่ยวกับสังคมไทยในช่วงสี่แผ่นดิน นับตั้งแต่แผ่นดินรัชกาลที่ 5 ถึงแผ่นดินรัชกาลที่ 8 สะท้อนเรื่องราวของสังคมไทย โดยเฉพาะวิถีชีวิตขนบธรรมเนียมประเพณีของชาววัง

นว ม492ท

มาลัย ชูพินิจ. (25--). ทุ่งมหาราช. กรุงเทพฯ : บรรณกิจ, 448 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นเรื่องราวที่เสมือนบันทึกเหตุการณ์ของผู้เขียน สมัยเมื่อใช้ชีวิตอยู่กับบิดา มารดา ที่คลองสวนหมาก จังหวัดกำแพงเพชร ในยุคนั้นผู้คนต้องประสบกับความยากลำบาก ตั้งแต่ความอดอยากยากแค้นโรคภัยไข้เจ็บโดยเฉพาะไข้ทรพิษ และภัยธรรมชาติ คือไฟป่า เนื้อเรื่องคือรุ่งตัดสินใจลงหลักปักฐานเมื่อได้พบรักกับสุดใจ ที่คลองสวนหมากหลังแต่งงานกัน รุ่งได้คำนึงถึงการทำมาหากินในอนาคตมุมมองของรุ่งจึงแตกต่างจากชาวบ้านในละแวกนี้ เขามองหาหนทางที่จะทำให้ครอบครัวมีความก้าวหน้ารวมทั้งผู้คนในครัวเรือนที่อยู่ร่วมกันในชุมชนนี้ด้วย

นว ศ219ล

ศรีบูรพา. (2522). แลไปข้างหน้า (ภาคปฐมวัยและมัชฌิมวัย). กรุงเทพฯ : กลุ่มศึกษาวรรณกรรม, 359 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : ในภาคปฐมวัยเขียนถึงความแตกต่างระหว่างเมืองกับชนบทการแบ่งแยกชนชั้น ทัศนคติ ค่านิยมที่ล้าหลังต่างๆ มีบทสนทนา ข้อความที่เสียดสีหรือโต้แย้งทัศนคติแบบจารีตนิยมในสมัยนั้น ซึ่งเป็นเรื่องราวสมัยเด็กของจันทาโนนดินแดง เด็กบ้านนอกซึ่งมีโอกาสเข้ามาเรียนหนังสือชั้นมัธยมในโรงเรียนผู้ดีในกรุงเทพฯ เพราะการฝากฝังของเจ้าอาวาส สำหรับภาคมัชฌิมวัย เป็นเรื่องสมัยหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 เรื่อยมาจนถึงสงครามโลกครั้งที่ 2 ตัวละครสมัยเด็กต่างก็โตเป็นผู้หลักผู้ใหญ่และแยกย้ายกันไปประกอบอาชีพ เค้าโครงเรื่องสะท้อนภาพของสังคม การเมือง ที่มีผลกระทบต่อตัวละครมากขึ้น

นว ร113จ

รงษ์ วงษ์สวรรค์. (2512). แจ้งใบตอง เสเพลบอยชาวไร่. กรุงเทพฯ : ดวงกมล, 378 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายแห่งชนบทที่ผู้คนยังเป็นสุข (หรืออาจทุกข์) ตามอัตภาพ ชีวิตพออยู่พอกิน เพราะความสมบูรณ์ของธรรมชาติลักษณะทางสังคมยังให้ความสนใจแก่กัน จนมีประเด็นนินทาอย่างสราญรมย์

นว บ919จ 

โบตั๋น. (2522). จดหมายจากเมืองไทย. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ : บรรณกิจ, 568 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายที่สะท้อนความเป็นจริง ทั้งด้านชีวิตความเป็นอยู่ ความคิดจิตใจของคนจีนในไทยที่อพยพมาจากจีนแผ่นดินใหญ่ ในช่วงเวลาที่ประเทศจีนกำลังเผชิญกับสงครามภายในหมู่ ขุนศึกและสงครามรุกรานจากญี่ปุ่น ตันส่วงอู๋ เป็นแบบฉบับของจีนฮั่น เป็นคนที่รับผิดชอบ ในหน้าที่การงานอย่างซื่อสัตย์สุจริต และขยันหมั่นเพียร หนักเอาเบาสู้ มีความนอบน้อม คารวะ มีกตัญญู ตันส่วงอู๋ เกลียดและดูหมิ่นเหยียดหยามคนไทยว่าเป็นคนขี้เกียจ เล่นพนันไม่รับผิดชอบครอบครัว หลังจากได้รับการเลี้ยงดูจากลูกสาวคนเล็กและลูกเขยคนไทย ในชุมชนเล็กๆ ของกลุ่มคนไทย จึงได้เรียนรู้ เข้าใจวิถีชีวิตของคนไทยได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น

นว ส875ข

สุวรรณี สุคนธา. (2540). เขาชื่อกานต์. กรุงเทพฯ : ดอกหญ้า, 368 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นเรื่องราวของชีวิตหมออุดมคติ ผู้มีอดีตที่ยากจนและต้องการออกไปอยู่ในชนบท เพื่อจะได้ใช้ความรู้ ความสามารถของตน ออกรับใช้บริการคนบ้านนอก คนยากจน ผู้มีชีวิตอย่างยากจน ขาดแคลนหมอรักษาโรคแผนใหม่

นว ว527ส

วิจิตรวาทการ, หลวง. (2524). สร้างชีวิต. กรุงเทพฯ : เสริมวิทย์บรรณาคาร, 427 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายที่สอนให้เรารู้จักการต่อสู้ในชีวิต ตัวเอกของเรื่องคือ เรไร จากครอบครัวชาวนา เธอต่อสู้กับข้อจำกัดแห่งการเป็นชาวนาที่ใช้ทรัพย์สินเงินทอง แต่เธอขวนขวายช่วยพ่อแม่ทำงาน หาความรู้เพิ่มความเข้าใจโลกแก่ตัวเธอเองเรไรจึงเติบโตขึ้นมาอย่างผู้มีความรู้คนหนึ่ง มีความคิดแบบปัญญาชน เรไรสร้างชีวิตของเธอได้สำเร็จ แม้จะได้รับบาดแผลอยู่ไม่น้อยเธอก็ฟันฝ่าอุปสรรคได้อย่างเข้าใจชีวิต

นว ก282ต

กฤษณา อโศกสิน. (2516). ตะวันตกดิน. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ประพันธ์สาส์น, 2 เล่ม.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายสะท้อนให้เห็นถึงด้านดีและด้านชั่วของมนุษย์และได้ขยายจากเรื่องกามารมณ์ให้กว้างออกไปสู่เรื่องของการดำเนินไปของชีวิตในสังคมด้วยการให้ตัวละครเอกเป็นตัวแทนของมนุษย์ผู้เต็มไปด้วยกิเลสที่ว่าด้วย ความทะเยอทะยาน อยากมี อยากได้ชีวิตครอบครัวที่ยากจน ทำให้เขาปรารถนาการได้รับการยอมรับมีสถานภาพในสังคมที่ดีขึ้น ดำรงตำแหน่งหน้าที่การงานที่ดี มีความร่ำรวย สุขสบาย จนยอมทำในสิ่งที่ขัดต่อความดีงามในมโนสำนึก

นว น633ส

นิมิต ภูมิถาวร. (2525). สร้อยทอง. กรุงเทพฯ : บรรณกิจ, 144 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายขนาดสั้น ชี้ให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างชาวบ้านนอกคอกนาธรรมดา กลุ่มหนึ่งกับเจ้านายที่ไปจากที่ว่าการอำเภอ เป็นความสัมพันธ์ที่น่าขมขื่นระหว่างคนที่เป็นฝ่ายปกครองกับประชาชนไกลปืนเที่ยงและด้อยการศึกษาผู้ถูกปกครอง

นว ส876พ

สุวัฒน์ วรดิลก. (2544). พิราบแดง. กรุงเทพฯ : มิ่งมิตร, 206 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายบันทึกความร้อนหนาวของสังคมไทยและสังคมในภูมิภาคเอเชีย พรรณนาถึงจิตวิญญาณของเสรีชนผู้ใฝ่ฝันสังคมแสนงาม มีเรื่องราว 12 ตอน มีลักษณะสร้างสรรค์ต่อสังคมโดยการเรียกร้องความเสียสละ เพื่อพิทักษ์รักษา ความยุติธรรมของสังคม เรียกร้องสันติภาพถาวร และคัดค้าน การเอารัดเอาเปรียบของมหาอำนาจต่างชาติ “พิราบแดง” ทำไมนกพิราบตัวนี้จึงเป็นสีแดง เพราะสันติภาพที่ถาวรนั้น ย่อมไม่ใช่สีขาว หากเป็นสีแดง สีของเลือดแห่งความเสียสละ

นว ค371ล 

คำพูน บุญทวี. (2523). ลูกอีสาน. กรุงเทพฯ : บรรณกิจ, 290 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนวนิยายที่สะท้อนวิถีชีวิตของชาวอีสานเล่าเรื่องราวขนบธรรมเนียม ประเพณี ความเชื่อของชาวอีสาน โดยผ่านเด็กชายคูน รวมไปถึงสภาพความเป็นไปตามธรรมชาติของผู้คนและสภาพแวดล้อมและแสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ของชาวอีสานว่าต้องเผชิญกับความยากลำบากอย่างไร การเรียนรู้ที่จะอดทนเพื่อเอาชนะกับความยากแค้นตามธรรมชาติด้วยความมานะบากบั่น ความเคารพในระบบอาวุโส และความเอื้ออารีที่มีให้กันในหมู่คณะของชาวอีสาน

398.2 พ672น

พิทยาลงกรณ์, กรมหมื่น. (2513). นิทานเวตาล. พระนคร : ศิลปาบรรณคาร, 388 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นนิทานให้ความรู้ให้แนวคิดเพิ่มพูน สติปัญญาและไหวพริบมีขัติธรรม เริ่มต้นที่เรื่องราวของพระเจ้าวิกรมาทิตย์ กษัตริย์ผู้นามระบือสามารถทั้งการศึกษาและการปกครองไพร่ฟ้า แต่ถูกโยคีตนหนึ่ง ซึ่งปลอมตัวเป็นพ่อค้า มาทำอุบายแยบยลใกล้ชิดและลวงพระองค์ให้หลงกลต้องสัญญากับโยคี ว่าจะทรงช่วยให้โยคี กระทำพิธีสำคัญหนึ่งให้สำเร็จ ซึ่งมีเวตาลทำหน้าที่เป็นตัวเดินเรื่องพิธีสำคัญ ก็คือพิธีลอบปลงพระชนม์พระองค์และพระราชโอรสนั่นเอง แต่มาลงเอยที่โยคีผู้ฉลาดขุดหลุมล่อพระราชาได้ตกหลุมที่ตัวเองทำไว้เอง

รส ม164จ

มนัส จรรยงค์. (2544). จับตาย : รวมเรื่องเอก. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : สร้างสรรค์บุ๊คส์, 169 หน้า.   

บรรณานิทัศน์ : รวมเรื่องสั้น 10 เรื่อง ที่สะท้อนความเป็นไทยในชนบท

รส ป111ช

ป.บูรณปกรณ์. (2531). ชีวิตจากมุมมืด. กรุงเทพฯ : ดอกหญ้า, 255 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : รวมเรื่องสั้น 24 เรื่อง เป็นเรื่องราวของชีวิตผู้คนธรรมดา การแสดงถึงมนุษยธรรมที่มนุษย์พึงมีให้ต่อกัน รวมทั้งสัตว์

รส ส112ส

ส. ธรรมยศ. (2513). เสาชิงช้า. ธนบุรี : โพธ์สามต้นการพิมพ์, 219 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : งานเรื่องสั้นของ ส.ธรรมยศ ซึ่งเป็นทั้งนักปรัชญา นักวิจารณ์วรรณกรรม และนักประวัติศาสตร์ เป็นงานที่น่าสนใจ ทั้งในแง่เนื้อหาสาระ และในแง่วรรณศิลป์ เรื่องสั้นของ ส. ธรรมยศ มีรวมอยู่ในหนังสือชุด เสาชิงช้า พิมพ์ครั้งแรก 2494 รวม 8 เรื่อง เสาชิงช้าเป็นเรื่องที่ผู้แต่งได้จินตนาการ ปรารถนาจะให้เสาชิงช้าที่วัดสุทัศน์เป็นเครื่องมือ “กิโยติน” ประหารหญิงไม่ซื่อสัตย์ทุกคน ซึ่งเขียนเรื่องได้อย่างสยดสยอง เนื้อเรื่องเป็นเรื่องของผู้หญิงคนหนึ่ง ซึ่งผละรักจากชายคนรักเพื่อไปแต่งงานกับพระยา ผู้เคยเป็นอาจารย์ของเธอ ทำให้ชายผู้นั้นคับแค้นมากถึงกับวาดจินตนาการที่น่ากลัวต่างๆ นานา รวมทั้งไม่ยอมรับผู้หญิงคนนั้นจากการที่เธอถูกพระยาทอดทิ้งมาด้วย

นว ถ131พ

ถนอม หมาเปารยะ. (2543). พลายมลิวัลย์. กรุงเทพฯ : บรรณกิจ, 102 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : พลายมลิวัลลิ์ เป็นเรื่องที่เราเลือกสรรมาให้ผู้อ่านเพราะเรื่องนี้ที่เด่นที่สุดของถนอม มหาเปารยะและได้รับการสร้างเป็นภาพยนตร์มากกว่า  20  ปี เป็นเรื่องที่มีแนวแปลกไปจากหนังสือนวนิยายที่มีแนวแปลกไปจากหนังสือนวนิยายที่แพร่หลาย ที่มักเป็นเรื่องเกี่ยวกับความรักหนุ่ม-สาว เรื่องพลายมลิวัลลิ์ เป็นเรื่องที่กล่าวถึงความรักของคนกับสัตว์

รส จ242ผ

จันตรี ศิริบุญรอด. (2544). ผู้ดับดวงอาทิตย์. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : ประพันธ์สาสน์, 182 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นเรื่องเชิงจินตนาการเพ้อฝัน กล่าวถึง ตูราและคาลิ นักวิทยาศาสตร์ 2 คน จากโลกพระอังคาร ซึ่งมีระดับความเจริญทางเทคโนโลยีสูงกว่าโลกมนุษย์ ถูกส่งให้ลงมาแก้ปัญหาการทดลองระเบิดปรมาณูในโลกมนุษย์ เพราะการทดลองระเบิดปรมาณูจำนวนมากมีผลผลักดันให้โลกต้องโคจรออกไปนอกเส้นทาง ทำให้ความสมดุลในจักรวาลเสียไป เมื่อเขาทั้งสองได้เดินทางมาถึงโลกโดยเวหาสยาน (คำของคุณจันตรี ในสมัยที่ยังไม่มีใครเรียกว่า ยานอวกาศ) ก็ได้รับรู้ปัญหาความละโมภของชนชาติต่างๆ ในโลกมนุษย์ นอกจากการทดลองระเบิดปรมาณูแล้วก็มีการทดลองระเบิดเชื้อโรค, การทำลายป่าไม้ ไร่นาทางภาคเหนือของไทย และพม่า ลาว ด้วยตัวยาเคมี เขาทั้งสองได้ช่วยแก้ปัญหาให้แก่ประเทศไทยได้

รส อ756ย

อิศรา อนันตกุล. (25--). ยุคทมิฬ เล่ม 1. [ม.ป.ท.] : [ม.ป.พ.], 232 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : รวมเรื่องสั้นที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับภาวะของเศรษฐกิจ การเมือง และสังคมในยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่สิ้นสุดลง เมื่อปีพ.ศ.2488 ทำให้เกิดภาวะข้าวยากหมากแพงขึ้นทั่วโลก รวมทั้งในประเทศไทยด้วย ทางด้านการเมืองนั้น รัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์ ผู้นำพลังมวลชนกู้ชาติไทย ในนามของขบวนการเสรีไทยได้เพลี่ยงพล้ำถูกฝ่ายนายทหารบกกลุ่มหนึ่ง ก่อการรัฐประหารโดยการปั้นข่าวเท็จว่า รัฐบุรุษอาวุโส ปรีดี พนมยงค์ มีส่วนเกี่ยวข้องในการเสด็จสวรรคตของในหลวงรัชกาลที่ 8 การรัฐประหาร ในปีพ.ศ.2490 เป็นการเปิดศักราชของเผด็จการทหาร และเป็นการเริ่มต้นของยุคทมิฬ ในช่วงนี้ คือ ระหว่าง พ.ศ.2491-2494 จึงเป็นผลงานที่ทั้งสะท้อนภาพความเป็นเผด็จการการคอรัปชั่นโกงกิน การกดขี่ข่มเหง และการเรียกร้องเสรีภาพแทนเสียงของปวงชนเรื่องสั้นที่เด่นที่สุด และมีความสมบูรณ์ที่สุด ทั้งด้านวรรณศิลป์ และด้านเนื้อหา คือ เรื่องเหว่ใครใช้มึงคิดกบฏ ซึ่งสะท้อนถึงจิตใจที่รักชาติ รักเอกราช และรักอิสรภาพของ อิศราอย่างชนิดไม่มีการประนีประนอม ดังที่เขาเขียนไว้ในเรื่องสั้นชิ้นนี้ ที่ใดที่เคยถูกกดขี่ ที่ใดที่เคยถูกทำลายล้างด้วยความไม่เป็นธรรม ที่นั่นแรงดันย่อมเกิดขึ้นเป็นพลัง ซึ่งจะกระตุ้นรุมเร้าให้เกิดการสร้างตัวเองขึ้นใหม่อย่างเข้มแข็ง เพราะว่าที่ใดที่ประชาชนตกเป็นขี้ข้า ที่นั่น ความดิ้นรนที่จะได้เป็นตัวของตัวเองย่อมปะทุขึ้นมาอย่างมุมานะ

รส อ612ห

อาจินต์ ปัญจพรรค์. (2545). เหมืองแร่ : ฉบับสมบูรณ์. กรุงเทพฯ : มติชน, 3 เล่ม.

บรรณานิทัศน์ : นี่คือความสามารถของนักเขียน "อาจินต์ ปัญจพรรค์" เป็นนักเขียน เป็นนักเลงเรื่องสั้น เป็นผู้ที่สามารถหยิบประเด็นเล็กๆ ในชีวิตเเล้วใส่จินตนาการ ใส่สีสันเเละลีลาให้คมเข้มขึ้น จนกลายเป็นงานที่ทรงคุณค่า นี่คือสิ่งเดียวที่ติดตัวเขามาจากเหมืองเเร่ เป็นสิ่งที่มีความหมายยิ่งต่อชีวิตของเขา เเละมีความหมายยิ่งกว่าบนโลกของวรรณกรรม ซึ่งนั่นหมายถึงคุณค่าต่อผู้อ่านเเละสังคมไทยอีกด้วย อ่านเรื่องสั้นในชุดเหมืองแร่ของอาจินต์แล้ว นอกจากได้ความบันเทิง ยังได้รับรู้แง่มุมต่างๆ ของมนุษย์ ได้สัมผัสบรรยากาศชีวิตแบบไทยๆ ในปักษ์ใต้เมื่อสมัย 50 ปีก่อน ได้รู้จักสำนวน และคำพังเพยของคนท้องถิ่น ทั้งยังได้แง่คิด และแฝงปรัชญาชีวิตไว้ด้วย

รส ล281ฟ

ลาว คำหอม. (2533). ฟ้าบ่กัน. พิมพครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ : กำแพง, 238 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : ฟ้าบ่กั้น เป็นหนังสือรวมเรื่องสั้นสะท้อนภาพชีวิตชนบทไทยที่ได้รับการยกย่องมากเล่มหนึ่ง ได้รับการแปลและพิมพ์รวมเล่มเป็นภาษาอังกฤษ และภาษาอื่นๆ โดยผู้เขียนได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาวรรณศิลป์ในปี 2535 จากงานชิ้นเอกชิ้นนี้

รส ส899พ

เสนอ อินทรสุขศรี. (2509). เพื่อนเก่า. [ม.ป.ท.] : ประพันธ์สาส์น, 371 แผ่น.

บรรณานิทัศน์ : หนังสือเรื่องเพื่อนเก่านี้ แบ่งออกเป็น 2 เล่ม มีเรื่องทั้งหมดด้วยกัน 11 เรื่อง ความดีเด่นของหนังสือทั้ง 2 เล่มนี้ คือ เป็นการบันทึกภาพชีวิตของยุคสมัยหนึ่ง ที่ผู้เขียนยังเด็กอยู่ โดยผู้เขียนได้บันทึกวิถีชีวิตของเด็กๆ ไว้อย่างละเอียด ทำให้ได้ภาพสังคมที่กำลังถูกลืมเลือนไป แต่ที่สำคัญที่สุด คือ บุคลิกตัวละครที่เสนอ อินทรสุขศรี สร้างขึ้นมาหรือบันทึกขึ้นมาจากชีวิตจริงของเพื่อนเก่าบางคนนั้น กลับเป็นชีวิตที่มีตัวตนอยู่ในสังคมปัจจุบัน บุคลิกตัวละครเหล่านั้น มีทั้ง คนโกง คนเอาเปรียบเพื่อนฝูง คนเอาเปรียบสังคม หรือคนที่ถูกสังคมเอาเปรียบ แล้วแต่อาชีพของแต่ละคนไป หนังสือชุดนี้ คือ มีแก่นเรื่อง ที่มองคน และมองโลกในแง่ดี มีความเชื่อมั่นในความเป็นคน และเข้าใจคน ผู้เขียนเขียนได้อย่างมีอารมณ์ขันที่ลุ่มลึก โดยเฉพาะการใช้วิธีการเขียนในสไตล์เสียดสี

รส อ244ร

อบ ไชยวสุ. (2516). รวมเรื่องสั้นบางเรื่องของฮิวเมอริสต์. กรุงเทพฯ : คุรุสภา, 146 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : รวมเรื่องสั้นที่น่าสนใจ 7 เรื่องของผู้เขียน 7 คนด้วยกัน คนอ่านจะได้สัมผัสทั้งความสนุก ตลก แสนสนุก ทันสมัย หลากหลาย แฝงการสะท้อนสังคม แต่ในขณะเดียวกันก็สื่อออกมาอย่างสบายๆ จนคุณวางไม่ลงเลยทีเดียว
 

นว ว584ฉ

วิทยากร เชียงกูล. (2527). ฉันจึงมาหาความหมาย. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ : ต้นหมาก, 215 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : เป็นหนังสือรวมเรื่องสั้น บทละคร และบทกวีที่ผู้เขียนเขียนขึ้นในขณะที่เป็นนักศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ช่วงปี 2508 - 2512 หนังสือเล่มนี้ได้มีบทบาทเป็นหลักเขตทางความคิด ในยุคแห่งการแสวงหาคำตอบของชีวิตมหาวิทยาลัย และการตั้งคำถามต่อระบบสังคม ชีวิตทางสังคม และการพัฒนาเศรษฐกิจและการเมือง ในยุคมืดทางปัญญาที่สืบเนื่องติดต่อกันมาตั้งแต่ การปฏิวัติของ "จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์" ในปี พ.ศ.2501 และเรื่องอื่นๆ อีกมากมาย

รส น553ค

นิคม รายยวา. (2541). คนบนต้นไม้. กรุงเทพฯ : หนังสือรูปรวี, 150 หน้า.

บรรณานิทัศน์ : รวมเรื่องสั้นจำนวน 13 เรื่อง รวมทั้งเรื่องคนบนต้นไม้ ซึ่งเป็นเด่นเรื่องหนึ่งในหนังสือเล่มนี้ เรื่องสั้นของนิคม รายยวา มีความเด่นในเรื่อง การสร้างโครงเรื่อง และการใช้ฉาก (Setting) จากธรรมชาติ สภาพภูมิประเทศ และธรรมชาติชีวิตของสัตว์ ควบคู่ไปกับการใช้ประสบการณ์จริงของชีวิตของเขาที่ได้ไปสัมผัสต่อสู้มาในการไปบุกเบิกทำงานการเกษตรอยู่กับชาวบ้าน ได้คลุกคลีและได้เห็นชีวิตของคนหลายๆ แบบที่โยกย้ายจากถิ่นฐานต่างๆ มาเพื่อเป้าหมายเดียวกัน คือ เพื่อแสวงหางานสักอย่างทำ เพื่อที่จะได้มีรายได้มาประทังชีวิต หรือธรรมชาติของการต่อสู้กับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ความขัดแย้งของจิตสำนึก และความต้องการทางวัตถุทรัพย์สิน เพื่อความอยู่รอดหรือกิเลสกับความโลภ